Kwaliteit openbare ruimte

0 1 1 0

De gemeente zorgt voor een schone en veilige openbare ruimte en betrekt de burger bij het onderhoud. Steeds meer inwoners zijn actief in hun eigen woon- en werkomgeving. Zij ruimen bijvoorbeeld gezamenlijk zwerfafval op of onderhouden groenvoorzieningen. De inrichting van de openbare ruimte wordt daardoor meer divers en de betrokkenheid met de eigen leefomgeving wordt hierdoor vergroot. De gemeente ondersteunt deze initiatieven. In goed overleg benut de gemeente samen met bewoners, bedrijven en instellingen de mogelijkheden om het beheer en het onderhoud van de openbare ruimte te laten overnemen, zoals bij groenadoptie.

We organiseren het dagelijks onderhoud van de openbare ruimte zodanig, dat ruimte ontstaat om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de kans te geven te re-integreren en werkervaring op te doen. Daarnaast creëren we zo werkplekken voor mensen van de sociale werkvoorziening.

De komende jaren handhaven wij de kwaliteit in de openbare ruimte op het huidige peil en worden de achterstanden niet verder ingelopen.

effectindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
De waardering van de burger voor het onderhoud van de openbare ruimte.6,0 (2010)6,26,06,06,0Zaanpeiling
Percentage bewoners dat tevreden is over de afhandeling van meldingen openbare ruimte45% (2010)52%55%55%55%Zaanpeiling
Het aantal mensen met afstand tot de arbeidsmarkt dat binnen het werkveld openbare ruimte doorstroomt naar regulier werk2015 is nulmeting39283628Gemeentelijke registratie

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Beheer en onderhoud openbare ruimte Op koers

De gemeente zorgt voor een schone en veilige openbare ruimte, betrekt de burger bij het onderhoud en organiseert een klantgerichte afhandeling van meldingen. De afgelopen jaren heeft de gemeente veel gedaan om onderhoudsachterstanden in de openbare ruimte in te lopen. De komende jaren handhaven wij de kwaliteit in de openbare ruimte op het huidige peil en worden de achterstanden niet verder ingelopen.
We kiezen ervoor om het onderhoud van de openbare ruimte op een meer milieuvriendelijke wijze uit te voeren. Dat betekent dat we (vooruitlopend op landelijke wetgeving) met ingang van 2016 stoppen met het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen in de openbare ruimte. Daarnaast bevorderen wi de biodiversiteit bij het beheer en onderhoud van het openbaar groen.

Inwoners willen in toenemende mate invloed op het onderhoud van de openbare ruimte. De gemeente stimuleert deze wens tot meer participatie en biedt ondersteuning bij initiatieven van burgers. Het ingezette beleid om openbaar groen voor adoptie aan te bieden en zo de betrokkenheid en het verantwoordelijkheidsgevoel van bewoners bij hun omgeving te stimuleren, zetten we voort.
De komende jaren bekijken wij of ook andere doelgroepen (zoals bedrijven, winkelcentra en scholen) bereid zijn tot adoptie van onderdelen van de openbare ruimte en hoe zij hieraan een bijdrage kunnen leveren.
Met een goede communicatie over groenadoptie nodigt de gemeente bewoners, bedrijven en instellingen uit om het beheer en onderhoud van de openbare ruimte over te nemen. Als mensen aangeven zich hiervoor te willen inzetten, wordt bekeken en afgestemd hoe de gemeente kan faciliteren. In het kader van groenadoptie bieden wij bedrijven, instellingen en bewoners de mogelijkheid om in overleg met de gemeente, één of meerdere bankjes of een ander object voor de openbare ruimte aan te schaffen, te (laten) plaatsen en te (laten) onderhouden.
Het onderhouden van de openbare ruimte is bij uitstek geschikt om mensen met een (grote) afstand tot de arbeidsmarkt werkervaring te laten opdoen. Door middel van het Service Plus Team (SPT) en het team Werken in de Wijk (WidW) hebben we mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt onder begeleiding werkervaring laten opdoen, laten leren en ten slotte laten uitstromen naar reguliere werkgevers. De gemeente wil hierin een voorbeeldfunctie blijven vervullen en we gaan de mogelijkheden daartoe de komende jaren verder optimaliseren.(Zie ook paragraaf 2.1 programma 2)

Ten aanzien van beheer van de openbare ruimte gaan wij samenwerken met overheidspartijen in de regio. Doel van de samenwerking is om van elkaars kwaliteiten gebruik te maken, zodat de gemeentelijke taken professioneel en tegen lagere maatschappelijke kosten kunnen worden uitgevoerd. Met dat doel zoekt de gemeente ook aansluiting bij innovatie in de grond-, weg- en waterbouwsector. Innovatie is toekomstgericht, werkt stimulerend voor bewoners, bedrijven en het imago van de gemeente en het opent deuren bij andere overheden. Nieuwe ontwikkelingen in de grond-, weg- en waterbouwsector kunnen alleen floreren als overheden daarvoor de ruimte bieden aan marktpartijen. De openbare ruimte is hét laboratorium voor nieuwe producten en werkwijzen. De gemeente Zaanstad wil meer ruimte voor procesinnovatie (bijvoorbeeld meer gebruik maken van nieuwe aanbestedings- en samenwerkingsvormen) en productinnovatie (nieuwe materialen en uitvoeringsmethoden) gaan bieden en zoekt daarvoor de samenwerking op met marktpartijen.

PrestatieindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
Gemiddeld kwaliteitsniveau verwijderen zwerfafval (rapportcijfer 1-10).Nieuw beleid en nieuwe streefwaarde miv 20147,56,06,06,0Meting bureau CREM
Aantal maatschappelijke initiatieven om bij te dragen aan de openbare ruimteIs nieuwe indicator53404040Gemeentelijke registratie
Percentage meldingen dat binnen de afhandelingstermijn wordt afgedaan89%96%94%94%94%Gemeentelijke registratie
Het aantal mensen met afstand tot de arbeidsmarkt dat binnen het werkveld openbare ruimte begeleiding ontvangt om te kunnen doorstromen naar regulier werk.Is nieuwe indicator1518010080Gemeentelijke registratie

Activiteiten:

  • Implementeren van chemievrije onkruidbestrijding in Zaanstad
  • Het onderzoeken van de mogelijkheden van verbreding van burgerparticipatie naar andere doelgroepen (zoals bedrijven, winkelcentra, scholen, etc.) en naar andere onderdelen van de openbare ruimte
  • Het realiseren van omvormingen die leiden tot structureel lagere onderhoudslasten, zoals vastgelegd in de begroting 2014-2017
  • Zorgen voor begaanbare hoofdinfrastructuur bij gladheid van wegen
  • Actualisatie van beleids- en beheerplan openbare ruimte, waaronder het bomenbeleidsplan en het actualiseren van onderhoudssituatie van groen en wegen
  • Klantgericht afhandelen van meldingen
  • Bewoners uitnodigen om het beheer en het onderhoud van de openbare ruimte in de directe woonomgeving over te nemen door inzet van diverse communicatiemiddelen van de gemeente

Met ingang van 2016 bestrijdt de gemeente Zaanstad het onkruid in de openbare ruimte chemievrij. Het aanbestedingstraject hiervoor is afgerond en de aannemers die deze werkzaamheden gaan uitvoeren zijn gecontracteerd. Eind 2016 wordt de werkwijze en de hogere kosten van de chemievrije onkruidbestrijding geëvalueerd.

Een belangrijk speerpunt in het programma is het verbreden van de mogelijkheden tot burgerparticipatie. Met de vorming van de nieuwe organisatie van de sector Openbare Ruimte richten drie integrale gebiedsbeheerders en een netwerker zich specifiek op dit vraagstuk.

Door de zachte wintermaanden in 2016 is de inzet op gladheidbestrijding beperkt geweest.

Het klantgericht afhandelen van meldingen is op koers. Dit jaar wordt de huidige werkwijze geëvalueerd en worden de verbeteringen in het proces geïmplementeerd.

De gemeente Zaanstad heeft opdracht gegeven om de onderhoudsachterstanden van de wegen, groenvoorzieningen en beschoeiingen in beeld te brengen op basis van de kwaliteitsmeetlat van het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek (CROW). Dit jaar worden de resultaten hiervan bekend. De organisatie werkt aan de actualisatie van het bomenbeleidsplan en het beleidsplan speelplaatsen. De resultaten hiervan worden in 2016 gepresenteerd.

Vervanging in de openbare ruimte Bijsturen

Ten aanzien van de vervanging van de openbare ruimte worden de komende jaren geen onderhoudsachterstanden meer ingelopen. Om de kosten voor vervanging te beperken, is in de begroting 2014-2017 besloten om een deel van de vervangingen op een sobere wijze uit te voeren. Dit houdt in dat we de openbare ruimte vervangen zonder ingrijpende aanpassingen. In het meerjareninvesteringsplan worden de projecten gespecificeerd die in aanmerking komen voor herinrichting of een sobere vervanging. Bij herinrichting wordt de openbare ruimte in overleg met belanghebbenden aangepast aan de eisen van het hedendaagse gebruik. In wijken waar groot onderhoud en/of herinrichting nog niet aan de orde is, zorgen we er tenminste tijdelijk voor dat straten en stoepen rond winkels en
maatschappelijke voorzieningen veilig begaanbaar en bereikbaar zijn voor ouderen en
minder-validen.
Ten aanzien van het investeringsplan voor de openbare ruimte streeft de gemeente de komende jaren naar meer synergie met de andere beleidsvelden. De aantrekkende economie in de regio leidt tot een toename van bouwinitiatieven en een toename van investeringen door het bedrijfsleven. Wij koppelen de gemeentelijke middelen zo veel mogelijk aan deze ontwikkelingen om ze te ondersteunen.
De gemeente wil op deze manier gelijktijdig met het inlopen van de onderhoudsachterstanden optimaal profiteren van de aantrekkende economie en middels de investeringen in de openbare ruimte hier een bijdrage aan leveren.

PrestatieindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
Areaal verhardingen die worden vervangenNieuw beleid en nieuwe streefwaarde miv 2014236.554 m2267.000 m2250.000 m2267.000 m2Gemeentelijke registratie
Percentage realisatie investeringen openbare ruimte.100%82%100%108%100%Gemeentelijke registratie

Activiteiten:

  • Realiseren van het meerjareninvesteringsplan voor de openbare ruimte.
  • Het verwerven van subsidies.
  • Actualiseren meerjareninvesteringsplan openbare ruimte voor komende jaren.

De hogere realisatie van de gerealiseerde investeringen in de openbare ruimte komt vooral doordat in 2016 relatief veel verkeersregelinstallaties worden vervangen. Op het gebied van civiele kunstwerken ligt een vervangingsopgave die urgent en hoger is dan de beschikbare middelen in de begroting. Dit wordt onder meer veroorzaakt door het doorschuiven van projecten van 2015 naar 2016 en het eerder vervangen van bepaalde voorzieningen dan gepland. Daarnaast zijn de kosten voor het vervangen van de kademuren hoger dan begroot en zijn aanpassingen nodig voor de Prins Bernardbrug en de Dr. J.M. den Uylbrug in het kader van het reguliere onderhoud.

In 2015 is minder geïnvesteerd dan begroot en deze investeringsruimte wil de gemeente Zaanstad benutten in 2016.

Inzameling afval- en regenwater

0 1 1 0

De gemeente streeft naar een doelmatige en milieuverantwoorde inzameling en afvoer van regen- en afvalwater. Het rioleringsbeleid is vastgelegd in het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (VGRP).

effectindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Onderhoud riolering Op koers

Het gemeentelijk rioolbeheer richt zich op een doelmatig beheer en onderhoud van de riolering conform een actueel beleidskader.

Op basis van het Bestuursakkoord Water zijn afspraken gemaakt om de maatschappelijke kosten van de gehele waterketen te beperken. Om dit te bereiken, heeft de gemeente ingezet op het intensiveren van de samenwerking met regiogemeenten, het drinkwaterbedrijf en het hoogheemraadschap. Het intensiveren van de samenwerking vindt plaats op basis van bestuursconvenanten met betrokken partijen in de regio.

PrestatieindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
Areaal geïnspecteerd rioolIs nieuwe indicator15.900m21.500m21.500m21.000m = gemiddeld per jaarGemeentelijke registratie
Percentage meldingen dat binnen de afhandelingstermijn wordt afgedaan88% (2010)94%94%94%94%Gemeentelijke registratie

Activiteiten:

  • Klantgerichte afhandeling van meldingen
  • Inspectie riolering conform inspectieplan
  • Opstellen voortgangsrapportage rioolbeheer
  • Uitvoeren maatregelen samenwerkingsconvenanten regiogemeenten Zaanstreek-Waterland, drinkwaterbedrijf en hoogheemraadschap
  • Onderzoek naar de effecten van klimaatverandering op rioolbeheer

De voortgangsrapportage riolering in Zaanstad 2014 en 2015 is afgerond en de raad is geïnformeerd over de voortgang op het gebied van het rioolbeheer in Zaanstad.

De rekenkamer Zaanstad onderzoekt de implementatie van de acht aanbevelingen die zij gedaan heeft in het rapport ‘Riolering in Zaanstad’. De resultaten van het onderzoek zijn aangeboden aan de raad.

De raad is geïnformeerd over de ontwikkelingen op het gebied van klimaatadaptatie. Binnen dit programmaveld wordt gewerkt aan het thema wateroverlast en de effecten van extreme regenval. Op basis hiervan is een vervolgonderzoek nodig naar de mogelijke oplossingen. Daarbij zijn veel maatwerkoplossingen nodig en dat betekent dat alle wijken en buurten afzonderlijk worden onderzocht. Voor de Russische Buurt en de Kleurenbuurt worden plannen ontwikkeld om de openbare ruimte klimaat onafhankelijker in te richten door de bergings- en afvoermogelijkheden van regenwater op het straatniveau te vergroten.

Vervanging riolering Bijsturen

Voor een goed functionerend rioolstelsel is het nodig dat vervanging tijdig wordt uitgevoerd. Onderhoudsachterstanden lopen we de komende jaren in. Bij het inplannen van rioolvervanging is een goede afstemming met vervangingsprojecten in de openbare ruimte noodzakelijk om te komen tot een doelmatige besteding van financiële middelen. Om dit te bereiken, actualiseren wij het investeringsplan jaarlijks.

PrestatieindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
Areaal riolering dat wordt vervangen.25.280 m (2011)16.093m20.000 m15.000m20.000 mGemeentelijke registratie
Percentage realisatie investeringen riolen.n.v.t.86%100%75%100%Gemeentelijke registratie

Activiteiten:

  • Realiseren rioolinvesteringen uit het meerjareninvesteringsplan openbare ruimte
  • Actualiseren rioolinvesteringen voor komende jaren in meerjareninvesteringsplan openbare ruimte

De beschikbare middelen voor de vervangingsinvesteringen van de riolering zullen in 2016 niet volledig worden besteed. Dit komt onder andere doordat vervanging bij een aantal projecten nog niet noodzakelijk is en de raming voor het project ‘Aansluiten ongerioleerde panden Zaanstad’ naar beneden is bijgesteld. Daarnaast is vertraging ontstaan in de uitvoering van enkele projecten door afstemmingsproblemen met het hoogheemraadschap, woningbouwcorporaties en andere gemeentelijke programma’s.

Voorgesteld wordt de begrote investeringen voor vervanging van riolering te verlagen.

Voorzieningen uitvaart

0 1 0 0

Op basis van de Wet op de Lijkbezorging dient de gemeente te voorzien in de mogelijkheid tot begraven. De gemeente Zaanstad biedt op diverse locaties de mogelijkheid tot begraven. Daarnaast exploiteert een aantal kerkgenootschappen begraafplaatsen. De kerkgenootschappen kunnen bij tekorten in de exploitatie in aanmerking komen voor subsidie.

effectindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Begraven en begraafplaatsen Op koers

Zorgdragen voor nette begraafplaatsen en het faciliteren van begrafenissen.

Activiteiten:

  • Het onderhouden van de begraafplaats
  • Faciliteren van begrafenissen

Het groen van de begraafplaatsen onderhoudt gemeente Zaanstad in 2016 chemievrij. De hogere kosten hiervan zijn niet meegenomen in de begroting. In 2016 en 2017 wordt het structurele effect van de chemievrije onkruidbestrijding op de begroting bepaald. Eventuele overschrijdingen in 2016 worden gedekt uit de exploitatievoorziening.

Fundering

0 1 0 0

De gemeente zet in op het verminderen van funderingsrisico's bij projecten in de openbare ruimte, het stimuleren van funderingsherstel en het vergroten van de bewustwording van mogelijke funderingsproblemen bij eigenaren van panden. Met het beleidsplan Nieuw Fundament heeft de gemeente gekozen voor een andere inzet van het Gemeentelijk Adviesbureau Funderingsherstel. Daarbij is gekozen voor het model van de ‘faciliterende overheid’. Dit houdt in:
• Kiezen voor een gebiedsgerichte aanpak van de funderingsproblematiek, waarbij de planning van werken in de openbare ruimte leidend is
• Vergroten van de toezichthoudende rol van de gemeente
• Een evenwichtige inzet van de dwingende en helpende hand
• Het leggen van een sterker accent op de verantwoordelijkheid van de eigenaar van het pand
• Het aanspreken van andere belanghebbenden.

Zaanstad telt nog ruim 8.200 particuliere vooroorlogse woningen met verhoogd risico op funderingsproblemen. Uit onderzoek blijkt dat bij een omvangrijk deel funderingsherstel binnen afzienbare tijd noodzakelijk is. Met gelijkblijvend tempo van funderingsherstel zal het nog decennia duren voordat we alle problemen met funderingen hebben opgelost.
In het beleidsplan is uitgegaan van honderd woningen per jaar. Door het vervallen van gemeentelijke leningen en de strenger geworden landelijke normen om geld bij de bank te mogen lenen wordt dit aantal niet meer gehaald. Wanneer nieuwe financiële instrumenten worden gevonden (al dan niet landelijk) om funderingsherstel mogelijk te maken voor de particuliere eigenaar kan dit aantal weer toenemen.

effectindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
Het aantal verbeterde funderingen van particuliere woningenn.v.t.117100100150Gemeentelijke registratie

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Funderingsrisico's en herstel Op koers

Voor de kwaliteit van de woningvoorraad en de leefomgeving in buurten en wijken is tijdig funderingsherstel van woningen van belang. De aanpak van de gemeente richt zich op:
- Het onderkennen van risicogebieden en het verzorgen van goede communicatie richting de woningeigenaren over de funderingsrisico's (zie ook paragraaf 2.1 van dit programma).
- Het vroegtijdig beoordelen van woningen in gebieden waar de gemeente van plan is om projecten in de openbare ruimte te gaan uitvoeren. Hierdoor wordt inzicht in de kwaliteit van het woningbestand verkregen, zodat bewoners via een gerichte aanpak worden geactiveerd om de funderingen te verbeteren. Door deze proactieve aanpak worden uitvoeringsrisico's en kosten beperkt op het moment dat de gemeente projecten gaat uitvoeren (zie ook programma 7, paragraaf 3.1).
- Het samenwerken met rijksoverheid, banken, verzekeringspartijen en woningbouwcorporaties om het funderingsherstel zo goed mogelijk te faciliteren (zie ook paragraaf 2.1 van programma 4). Eigenaren van panden worden met funderingsherstel voor een grote financiële opgave gesteld en het is in het belang van alle partijen dat eigenaren de stap tot funderingsherstel kunnen maken.

PrestatieindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
Percentage projecten openbare ruimte dat zonder hoge meerkosten (binnen norm) is gerealiseerd.Is nieuwe indicator100%90%100%90%Gemeentelijke registratie

Activiteiten:

  • Opleggen last onder bestuursdwang (zie ook programma7: Openbare Orde en Handhaving)
  • Lobby om funderingsherstel bij hogere overheid onder de aandacht te krijgen en (waar mogelijk en redelijk) blokkerende wet- en regelgeving te laten aanpassen (zie ook programma’s 4 en 8)
  • Uitbreiden en monitoren meetboutenbestand
  • Zoeken en uitwerken nieuwe (Zaanse) financiële arrangementen om funderingsherstel door eigenaar mogelijk te maken die niet op de reguliere markt terecht kunnen (nieuwe maatwerklening / erfpachtmodel / BKZ-model)
  • Inzetten van maatwerklening als laatste redmiddel voor woningeigenaren die op de commerciële markt niet in aanmerking komen voor een lening om funderingsherstel te plegen.Voorwaarde voor verstrekking zijn urgentie en voldoende overwaarde op de woning
  • Tijdig beoordelen van funderingsrisico's bij projecten in de openbare ruimte, zodat goede inplanning vervangingsinvesteringen openbare ruimte mogelijk is
  • Maken en uitdragen bredere communicatie aangaande de Zaanse funderingsproblematiek en de eigenaren wijzen op de eigen verantwoordelijkheid voor hun pand; nadruk op de communicatie rondom de concept-MIP-gebieden
  • Eigenaren stimuleren en ondersteunen in het proces rond en de aanloop naar funderingsherstel

Door de inzet van het Gemeentelijk Adviesbureau Funderingsherstel (GAF) is de verwachting dat dit jaar gemeentebreed weer ruim 100 funderingen worden hersteld. Gezien de ambitie van MAAK.Zaanstad, het aanpakken van de grote hoeveelheid urgent slechte funderingen en het verder verbeteren van de totale woonkwaliteit, wordt in het actieprogramma kwaliteit in de bestaande woningvoorraad een invulling gegeven aan de verhoging van kwaliteit, zie ook programma 4 2.1 woningvoorraad.

Bij funderingsherstel kan een meervoudige problematiek spelen en daarbij worden de juiste instanties ingeschakeld, bijvoorbeeld de Sociale Wijkteams van Zaanstad. Zij kunnen de huiseigenaren ook andersoortige hulp aanbieden.

Op basis van de ervaring die is opgedaan in de afgelopen jaren met het werken in de openbare ruimte en de technische innovaties wordt het werkprotocol aangepast . Naar verwachting wordt dit eind 2016 bestuurlijk vastgesteld. Een uitwerking hiervan is het vroegtijdig en meerjarig monitoren van het zakkingsgedrag van panden in plaats van een momentopname, zoals voorheen werd gedaan bij de risicoanalyse. Het meerjarig monitoren van het zakkingsgedrag geeft een veel zuiverder en actueler risicobeeld voorafgaand aan de uit te voeren werkzaamheden. Om die reden zijn de begrote kosten voor de risicoanalyses verschoven naar het GAF voor de uitbreiding van het meetboutensysteem.

De eerste maatwerkleningen voor funderingsherstel zijn dit jaar verstrekt.

Voor een verdere uitwerking van een pilot van de Betaalbare Koopwoningen Zaanstad (BKZ) zijn recent gesprekken gevoerd met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Er zal worden gekeken of deze pilot kan worden ondergebracht in een citydeal om zo extra denkkracht alsmede de medewerking van het ministerie van Financiën en de fiscus mogelijk te maken.

Op landelijk niveau wordt in een brede werkgroep, onder regie van het ministerie van BZK en mede door de inzet van Zaanstad en BKZ, gewerkt aan de opzet van een landelijk fonds voor duurzaam funderingsherstel. Zaanstad blijft daarbij positief maar kritisch naar het bereik van het fonds, de lastenverdeling van de partijen en de inbreng van banken binnen het fonds. Verder zijn er gesprekken met het ministerie van BZK, het ministerie van Financiën en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) over de maximaal toegestane creditering en de leennormering. De verwachting is dat een dergelijk fonds er in 2017 kan zijn.

Markten en kermissen

2 0 0 0

De gemeente draagt mede zorg voor de organisatie van markten en kermissen.

effectindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Markten Gerealiseerd

In 2013 heeft de VNG de Model Marktverordening geïntroduceerd. Een van de belangrijkste veranderingen ten opzichte van de Model Marktverordening 2008 is het vervallen van het Marktreglement 2008. Hiertegenover staat de introductie van het inrichtingsplan, waarmee de wijze van functioneren per markt voor het grootste gedeelte wordt bepaald.

De gemeente gaat de markten professionaliseren en efficiënter organiseren. Zo worden de marktkramen aanbesteed en wordt de marktregistratie gedigitaliseerd.

PrestatieindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
Gemiddelde bezettingsgraad van de marktenn.v.t.80%80%80%80%Gemeentelijke registratie

Activiteiten:

  • Digitalisering marktproces afronden

De gemeente Zaanstad heeft de nieuwe marktverordening overgenomen en er zijn per markt inrichtingsplannen opgesteld. Verder is de digitalisering van het marktproces afgerond.

Kermissen Gerealiseerd

Op grond van de verordening organiseert de gemeente drie kermissen per jaar in Zaanstad.

PrestatieindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
Het aantal kermissen in Zaanstad dat wordt georganiseerdn.v.t.3333Gemeentelijke registratie

Activiteiten:

  • Het aanwijzen van een definitief terrein voor de kermiswagens

Het salonwagenterrein op HoogTij is gerealiseerd. Zolang deze grond nog eigendom van de gemeente Zaanstad kan het salonwagenterrein daar gevestigd blijven.

Recreatieve mogelijkheden

0 1 0 1

De gemeente werkt aan het in stand houden van de regionale recreatiegebieden met een aantrekkelijk recreatief aanbod. . Voor de inwoners van een stad waar wordt gewoond en gewerkt, is het belangrijk om in de buitenlucht te kunnen ontspannen. Dat doet meer dan 50% van de mensen uit Zaanstad; niet alleen in parken en het buitengebied, maar ook in de regionale recreatiegebieden. De regionale recreatiegebieden bieden een breed aanbod aan dagrecreatieve voorzieningen, zoals watersport, strand, evenementen en horeca. De gemeente participeert als verbonden partij in het recreatiegebied Twiske-Waterland en het Alkmaarder– en Uitgeestermeer. Wanneer mensen buiten ontspannen, zullen zij zich ook meer bewust zijn van de waarde van natuur en milieu.

Daarnaast werkt de gemeente aan het vergroten van de bewustwording van natuur en milieu, met name onder jongeren (zie ook onder 6.2).

effectindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
Tevredenheid bezoekers recreatiegebiedenn.v.t.7,07,07,07,0Recreatiemonitor RAUM en Twiske
Bezoekersaantallen Alkmaardermeer en Uitgeestermeer en Twiske1,45 miljoen1,63 miljoen1,75 miljoen1,75 miljoen1,75 miljoenRecreatiemonitor RAUM en Twiske
Bezoekersaantallen accommodaties NME154.000155.600155.000155.000155.000Opgave stichting NME

Om deze doelstellingen te bereiken leveren we de volgende prestaties

Recreatieve mogelijkheden Niet (volledig) haalbaar

De gemeente draagt (mede) zorg voor het beheer en de exploitatie van de recreatiegebieden Alkmaardermeer, Uitgeestermeer (RAUM) en Twiske.

De recreatieschappen hebben in het verleden een grote onderhoudsachterstand opgebouwd en met een financiële bijdrage van de provincie is een bestemmingsreserve beschikbaar voor het inhalen van het achterstallig onderhoud. Aan de hand van een meerjarenplanning worden de onderhoudsachterstanden ingelopen. De recreatieschappen streven daarbij naar evenwicht in de inkomsten en uitgaven. Daarbij kijkt de gemeentekritisch naar de meerwaarde van de huidige voorzieningen en bij vervanging naar de duurzaamheid van investeringen.

Op termijn is het onderhoud van alle bestaande voorzieningen niet meer haalbaar. Daarom werken de recreatieschappen aan een plan om onderdelen door derden te laten exploiteren, met een opbrengst uit huur of pacht voor het recreatieschap. Met het uitbesteden van voorzieningen ontstaat een goede afstemming van de vraag en het aanbod, waarbij het recreatieschap als initiator optreedt en zorgt voor de basisvoorzieningen. Er zijn al succesvolle stappen gezet, waaronder de uitgifte van zorgboerderij 'de Marsen' in het Twiske. In de toekomst volgt ook de verzelfstandiging van erfgoedpark 'de Hoop' bij het Alkmaardermeer. Met dit beleid ontstaat verdienvermogen bij de recreatieschappen. Om deze ontwikkeling te bespoedigen, stellen beide recreatieschappen een nieuwe visie op waar zij de recreant en de markt bij betrekken.
De inhoudelijke ontwikkelingen in de recreatie en het landschap vormen aanleiding om de toekomst van de recreatieschappen tegen het licht te houden. Gedeputeerde Staten van Noord Holland zijn een traject gestart om alternatieve bestuursvormen te laten onderzoeken. In het proces van bestuurlijke vernieuwing van de schappen speelt mee dat de recreatiegebieden zich moeten oriënteren op een groeiende bevolking in de Metropoolregio Amsterdam, dat de inrichtingskwaliteit en het aanbod van voorzieningen zich op de veranderende recreatieve vraag moet richten en dat de schappen structureel financieel gezond blijven. Cruciaal daarin is dat de provincie blijft participeren en meefinancieren in de recreatieschappen.

Activiteiten:

  • Het afronden van de inhaalslag achterstallig onderhoud
  • Afronden besluitvorming visie voor duurzaam beheer van de recreatiegebieden Alkmaardermeer en Uitgeestermeer en Twiske, waarin de exploitatie voor de komende periode is opgenomen
  • Het begeleiden van de verzelfstandiging van erfgoedpark ‘de Hoop’

De beleidskaders voor het RAUM en het Twiske zijn door de algemeen besturen eind 2015 vastgesteld, met een positieve zienswijze van de raad. Bij het Twiske wordt de visie nog uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma. Om de betrokkenheid van ondernemers en de potentiele investeerders te vergroten, is voor dit uitvoeringsprogramma een proces opgestart met de stakeholders van het gebied.

Het plan voor de uitgifte van erfgoedpark ‘de Hoop’ om een recreatiepark te ontwikkelen met verblijfsrecreatie en faciliteiten voor dagbezoek is gestrand in de gemeenteraad van Uitgeest. Het recreatieschap gaat nu met de indiener van het plan en het bestuur van de gemeente Uitgeest de haalbaarheid van de alternatieven na.

De inhaalslag op achterstallig onderhoud loopt. Echter, bij RAUM met de kanttekening dat bij het uitblijven van inkomsten onvoldoende middelen kunnen worden gereserveerd voor toekomstige vervangingsinvesteringen.

Natuur- en milieueducatie Op koers

Sinds 1993 beheert de stichting Natuur- en milieueducatie (NME), in 2015 voortgezet als het Zaans Natuur en Milieu Centrum (ZNMC), de kinderboerderij Darwinpark, het natuurmuseum, de heemtuin, de schoolwerktuinen en het biologisch lescentrum. Daaraan gekoppeld biedt het ZNMC een breed aanbod aan educatieve activiteiten, waaronder lespakketten voor basisschoolleerlingen en begeleiding van leerlingen in de schooltuinen. Daarmee leren kinderen over de natuur en worden zij zich meer bewust van de waarde van natuur en milieu. Het ZNMC en KMZ (Kontakt Milieubeheer Zaanstreek) geven adviezen op het gebied van natuur en milieu en dragen zo bij aan een leefbaar, groen en gezond Zaanstad. Met de adviezen en initiatieven ontstaan bijvoorbeeld natuurspeelplaatsen, alternatieve en duurzame beheervormen en betrokkenheid van bewoners bij de openbare ruimte.

Het ZNMC heeft voor de periode 2014- 2018 een strategisch beleidsplan opgesteld met nieuwe ambities op het gebied van organisatie, samenwerking en inhoudelijke activiteiten. Kern van het beleidsplan is dat het ZNMC zich gaat verbreden met activiteiten, doelgroepen en haar netwerk. De samenwerking met nieuwe partners wordt verstevigd. De producten worden duidelijker afgestemd op het thema duurzaamheid en de organisatie gaat op zoek naar nieuwe financieringsbronnen om in de periode 2014 - 2018 financieel gezond te blijven. De gemeente levert ondersteuning bij de financiële uitwerking van het strategisch beleidsplan.

PrestatieindicatorNulmetingRealisatie 2015Begroting 2016Prognose 2016Streef­waardeBron
Aantallen lespakketten die zijn verstrektn.v.t.29.10025.50025.50025.500Opgave stichting NME

Activiteiten:

  • Beheer en onderhoud kinderboerderij Darwinpark, natuurmuseum, biologisch lescentrum, schooltuinen en heemtuin
  • Toezien op de uitvoering van het strategisch beleidsplan 2014-2018

Het aantal verstrekte lespakketten van het Zaans Natuur en Milieu Centrum (ZNMC) ligt op koers. Het ZNMC geeft – in overleg met de gemeente – een nadere invulling aan het strategisch beleidsplan. De stichting ontwikkelt hiervoor een nieuw aanbod dat meerwaarde biedt voor haar doelgroepen, dat past binnen de doelstellingen van de stichting en tegelijkertijd de financiële afhankelijkheid van de gemeente beperkt.